د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق، د خصوصي سکتور د نظریاتو او وړاندیزونو د شریکولو په موخه د اسلامي امارت له لوړپوړو چارواکو سره او د دوی د ستونزو د حل په موخه، د مرکزي اتاق و ولایتی اتاقونو د رئیسانو او د مشرتابه پلاوي سراسري غونډه د اتاق د لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق د تجارتي مرستیال ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي غړي او د افغان-پاک ګډ اتاق رئیس ښاغلي خانجان الکوزي، او د مدیره پلاوي نورو غړو ښاغلو محمد گردیزی، سید پرویز سادات هوفیانی، ذکریا بریالی او ضیاالدین اچکزي، د اتاق د مالي او اداري مرستیال سرپرست ښاغلي میرزمان پوپل، او د ولایتونو د اتاقونو د رئیسانو په ګډون د کابل په انټرکانټیننټل هوټل کې ترسره کړه.
 
ښاغلي سرفراز باز، ګډونوالو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د دې غونډې اساسي موخه د مرکز او ولایتي اتاقونو د تیرو شپږو کلونو لاسته راوړنو، ستونزو، نظریاتو او وړاندیزونو راټولول یاد کړل، چې ټاکل شوې دا مطالب به په بله جلا ناسته کې له لوړپوړو حکومتي چارواکو سره شریک شي، او د خصوصي سکتور د شته ستونزو د حل لپاره به اقدامات وشي. هغه، له ټولو رئیسانو او د ولایتي د اتاقونو د مشرتابه پلاوي غړو غوښتنه وکړه چې د خپلو ولایتونو د خصوصي سکتور نظریات، طرحې او ستونزې دې په دې ناسته کې شریکې کړي.
ښاغلي مهمند، د خصوصي سکتور د ټولو غړو څخه له حکومت او ولس سره د همکارۍ له امله مننه وکړه. نوموړي د اتاق د تېرو ۹۴ کلونو فعالیتونو په اړه معلومات ورکړل، او د سوداګرو یوه لویه ستونزه چې د کلونو راهیسې د مالیاتو ارزونه ده، یاده کړه. هغه له ټولو ګډونوالو وغوښتل چې د مالیاتو د تادیې په اړه خپلې واحدې طرحې د ګمرکونو لپاره له حکومتي هیئت سره شریکې کړي.
ښاغلي مهمند، وویل چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق په بېلابېلو سکتورونو کې د پانګونې د جلب، او د افغانانو لپاره د کاري فرصتونو د رامنځته کولو په برخه کې فعاله ونډه اخیستې ده. هغه زیاته کړه، اتاق د افغان سوداګرو وارداتي توکو د کراچۍ له بندره د خوشې کېدو او د تورخم لارې د بیا پرانیستلو په برخه کې له حکومت سره ګډ ګامونه اخیستي دي.
د اتاق لومړي مرستیال وویل چې له سیمې، په ځانګړي ډول له ګاونډیو هېوادونو سره د افغانستان سوداګریز روابط د ښه والي پر لور روان دي، او ژر به د چابهار بندر له لارې هندوستان ته د بارونو لېږد بیا پیل شي. نوموړي ډاډ ورکړ چې د ولایتونو د خصوصي سکتور ستونزې به له اړوندو حکومتي چارواکو سره په بشپړه توګه شریکې کړي.
ښاغلي مهمند، د واخان دهلیز یې د یوه ستر اقتصادي ترانزیټي مسیر په توګه یاد کړ، چې د چین هېواد سره د سوداګریزو تبادلو د نښلولو ټکی بلل کېږي، او ټینګار یې وکړ چې دواړو هېوادونو باید په عملي اقداماتو تمرکز وکړي.
ښاغلي مایل، د خصوصي سکتور د تیرو کلونو لاسته راوړنې او خدمتونه ارزښتناک وبلل او زیاته یې کړه چې خصوصي سکتور تل د حکومت او خلکو ترڅنګ ولاړ دی. نوموړي له ټولو هېوادوالو څخه چې له ګاونډیو هېوادونو څخه شړل شوي، د هغوی لپاره د مالي مرستو او د کار زمینه برابرولو له امله له سوداګرو مننه وکړه، او له رئیسانو یې وغوښتل چې خپلې ستونزې په روښانه ډول شریکې کړي.
ښاغلي الکوزي، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق له نوي حکومت سره د درې کلونو راهیسې مالي مرستې او همکاریو ته اشاره وکړه، او د ځینو ولایتونو د اتاقونو رول یې په دغو مرستو کې مهم وباله. هغه د صادراتو وده د مالیاتي اسانتیاوو او د ترانسپورتي نوبت د تنظیم له پیاوړتیا سره تړلې وبلله، او ژمنه یې وکړه چې اتاق به د اړوندو حکومتي ادارو سره د خصوصي سکتور د ستونزو د حل لپاره بشپړه همکاري کوي.
د ولایتي اتاقونو رئیسانو – هرات، کندهار، بلخ، کندز، خوست، فاریاب، فراه، اندخوی، پکتیکا، کاپیسا، لوګر، زابل، میدان وردګ، هلمند، پکتیا، نیمروز، سپین بولدک، او بدخشان – هر یو په خپله برخه کې د خپلو ولایتونو د خصوصي سکتور د لاسته راوړنو، فعالیتونو او ستونزو په اړه ګډونوالو ته معلومات وړاندې کړل، او د اتاق له مرکزي مشرتابه یې وغوښتل چې د ولایتونو د سوداګرو غږ دې اړوندو حکومتي مقاماتو ته ورسوي.
 
 
 
 
 
 
چهارشنبه، د زمري لومړۍ نیټه، کال ۱۴۰۴
 
 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق، د خصوصي سکتور د ستونزو د شریکولو او د مناسب حل‌لارو د موندلو په موخه، تر عنوان لاندې: «د کابل ولایت او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق ګډ کنفرانس د خصوصي سکتور د پیاوړتیا لپاره» په انټرکانټیننټل هوټل کې جوړ کړ.
 
په دې کنفرانس کې ښاغلیو: مولوي عبدالسلام حنفي د ریاست‌الوزرا اداري مرستیال، نورالدین عزیزی د صنعت او سوداګرۍ وزارت سرپرست، مولوي محمد امان عبید د کابل والي، عبدالمتین سعید د مالیې وزارت د عوایدو او ګمرکاتو معین، عبدالطیف نظري د اقتصاد وزارت معین، محمد یونس مهمند د اتاق لومړی مرستیال، خیرالدین مایل احمدي د اتاق تجارتي مرستیال، خان محمد سرفراز باز د مشرتابه پلاوي د دارالانشا رئیس، خان جان الکوزی د افغان-پاکستان ګډ اتاق رئیس او د مشرتابه پلاوي غړی، محمد گردیزی، سید پرویز سادات هوفیاني، او ضیاءالدین اچکزی د اتاق د مشرتابه پلاوي غړي، سید جمیل سادات د کابل اتاق رئیس، میرزمان پوپل د اتاق د مالي او اداري مرستیال سرپرست، احمدجان بلال د امارتي شرکتونو رئیس، محمد همایون خواجه زاده د کابل اتاق تجارتي مرستیال، عبدالجبار صافي د صنایعو ټولنې رئیس، او د مختلفو سکتورونو د اتحادیو مسؤلین د میوو، درملو، خصوصي روغتونونو، لوړو زده کړو، موټر پلور، فرنیچر، الکترونیک، بانکدارۍ، جامو او صرافۍ او یو شمېر سوداګر او دولتي مسؤلین ګډون وکړ.
ښاغلي مهمند ګډونوالو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، کابل یې د افغانستان له مهمو اقتصادي او فرهنګي ولایتونو څخه وباله او د دولتي ادارو له ملاتړ او همکارۍ څخه یې مننه وکړه.
نوموړي د کنفرانس اصلي هدف د خصوصي سکتور ستونزو راپورته کول، د حل‌لارو موندل، پانګونې ته د بلنې ورکول، او د مهمو اقتصادي پروژو د پلي کېدو څرنګوالی وباله.
هغه امنیت، د کوکنارو د کښت مخنیوی، او د اداري فساد د کمښت موضوعات د حکومت مهمې لاسته راوړنې وبللې، او ټینګار یې وکړ چې نورې سترې پروژې هم باید عملي شي.
ښاغلي مهمند د پانګوالو او صنعتکارانو رول د اقتصادي ودې او د کار پیدا کولو لپاره ډېر مهم وباله، او یادونه یې وکړه چې د برېښنا، معیاري سړکونو، د څښاک اوبو، فاضلاب، صنعتي او روغتیایي ځمکو، هوټلونو او بانکدارۍ د تعزیراتو ستونزې لا هم موجودې دي، خو خصوصي سکتور چمتو دی چې د حکومتي ادارو سره ګډ کار وکړي.
نوموړي د نړیوالو اتاقونو سره د اړیکو ارزښت یاد کړ، وې ویل چې اتاق د افغانستان اقتصادي فرصتونه بهرنیو پانګوالو ته معرفي کړي دي.
همداراز، هغه د مهاجرینو سره د مرستې له امله د هېوادوالو، ولایتي اتاقونو او نورو اړوندو ادارو څخه مننه وکړه، او وړاندیز یې وکړ چې د کابل ولایت مقام سره دې د یوه ګډ تخنیکي کمیټې د جوړېدو له لارې، د خصوصي سکتور ستونزې لا ژر حل شي.
ښاغلي والي د دا ډول کنفرانسونو دوام ته ارزښت ورکړ او وویل چې دا غونډې د خصوصي سکتور د ستونزو د حل او د خلکو د استخدام د زمینې برابرولو لپاره ډېرې ګټورې دي.
هغه له سوداګرو وغوښتل چې له اوسني فرصتونو استفاده وکړي او تجارتونه پراخ کړي.
نوموړي ډاډ ورکړ چې د کابل ولایت مقام به د سوداګرو او پانګوالو لپاره لا زیاتي اسانتیاوې برابرې کړي.
ښاغلي حنفي د کنفرانس له جوړونکو مننه وکړه او وویل: د امارت له راتګ سره، تاجران او خلک په خپلو ورځنیو کارونو کې مصروف دي، چې دا د امنیت او نظم څرګندونه کوي.
نوموړي وویل چې ډېر ژر به ټولې حکومتي ادارې ډیجیټل شي، چې دا به د خدماتو کیفیت لوړ کړي.
هغه خصوصي سکتور ته بلنه ورکړه چې په بیلابیلو برخو، په ځانګړي ډول د انرژۍ په تولید کې پانګونه وکړي او د هیواد د پرمختګ برخه‌وال شي.
ښاغلي باز د هغو مهاجرینو د وضعیت په اړه خبرې وکړې چې له ایران او پاکستان څخه ایستل شوي دي. هغه له ټولو افغان سوداګرو وغوښتل چې لاسونه سره ورکړي او له دغو ورونه سره مالي مرسته وکړي.
ښاغلي بلال د هغو پروژو په اړه معلومات ورکړل چې د ۱۴۰۴ کال په اوږدو کې به د انرژۍ د تولید په برخه کې پرانیستل شي. هغه وویل، دا پروژې کولای شي د کابل ښار د اوسېدونکو او صنعتکارانو د برېښنا د کمښت ستونزه په پام وړ ډول راکم کړي.
د مختلفو اتحادیو مسؤلینو، د خپلو اړوندو سکتورونو د فعالیتونو او لاسته راوړنو د تشریح ترڅنګ، د خصوصي سکتور پر وړاندې د شته ستونزو یادونه وکړه او له حکومتي چارواکو یې د جدي پاملرنې غوښتنه وکړه. دوی مهمې ستونزې داسې بیان کړې: د بهرنیو هېوادونو د ویزو په اخیستلو کې ستونزې، د بانکي تعزیراتو شتون، د حقوقي ادارو له لوري له بانکونو سره د لازمې همکارۍ نشتون، د بانکي دوسیو ته په محاکمو کې نه‌لومړیتوب، د حکومتي ادارو د کارونو د ډیجیټلي کېدو اړتیا، د سککو قانون نه‌تصویب، له پاکستاني مقاماتو سره د واګه بندر د پرانیستلو اړوند مذاکرات، د مالیاتو ارزونه، د کرایو لوړوالي ستونزه، د سړو خونو نه‌شتوالی، او د صادراتو او وارداتو لپاره د ۲۴ ساعته ترانسپورتي خدماتو نه‌برابرېدل.
 
 
 
 
 
سې‌شنبه، د ۱۴۰۴ د چنګاښ ۳۱مه
 
 

ښاغلي خان جان الکوزی، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي غړی او د افغان-پاک ګډ اتاق رئیس، د ښاغلي میر زمان پوپل، د اتاق د عامل پلاوي د مالي او اداري مرستیال سرپرست، او ښاغلي نقیب‌الله صافي، د افغان-پاک ګډ اتاق اجرائیوي رئیس، په حضور کې د سکرو صادرونکو له یوې ډلې سره د اتاق په مرکزي دفتر کې لیدنه وکړه او د دوی ستونزې یې واورېدې.
 
د سکرو صادرونکو خپلې عمده ستونزې د هېواد په بندرونو، په ځانګړي ډول تورخم او غلام خان کې د صادراتي مالونو د بندېدو او پاکستان ته د نه پرېښودو په برخه کې یادې کړې، او د اتاق مشرتابه پلاوي څخه یې وغوښتل چې د یادو ستونزو د حل په موخه له اړوندو دولتي ادارو سره ځانګړې پاملرنه او همغږي وکړي.
ښاغلي الکوزي د سکرو صادرونکو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د ټولو سوداګرو ګډ کور او د حکومت او خصوصي سکتور ترمنځ د اړیکې پُل وباله او د سکرو رول یې د هېواد د صادراتو او اقتصاد په پیاوړتیا کې مهم وباله.
هغه له صادرونکو وغوښتل چې خپلې ستونزې په لیکلي بڼه اتاق ته وسپاري، ترڅو اتاق وکولای شي د اړوندو دولتي ادارو سره په همکارۍ د یادو ستونزو لپاره مناسبه حل‌لاره پیدا کړي.
ښاغلي میر زمان پوپل د سکرو د صادراتو د اسنادو د ترتیب پروسې په اړه معلومات ورکړل او لازمه لارښوونه یې وکړه. هغه زیاته کړه چې صادرونکي دې خپلې ستونزې اتاق ته په تحریري ډول وسپاري، او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مشرتابه پلاوي او عامل پلاوي له لوري به له اړوندو دولتي ادارو سره په همغږۍ د تورخم بندر د یادې ستونزې د حل لپاره جدي هڅې وشي.
 
 
 
 
 
 
شنبه، د چنګاښ ۱۴۰۴
 
 

ښاغلي محمد یونس مهمند، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال، د افغانستان لپاره د آلمان هېواد دوحه میشت سفیر ښاغلي رولف دیتر رینهارد سره، د ښاغلي عبدالمتین غالب، د اتاق د نړیوالو اړیکو مسؤل په حضور کې وکتل او خبرې یې وکړې.
 
ښاغلي مهمند د افغانستان او آلمان ترمنځ د سوداګریزو اړیکو د پراخوالي پر اهمیت ټینګار وکړ، او د آلمان د خلکو او دولت له خوا د افغان ولس، په ځانګړي ډول له خصوصي سکتور سره د مرستو او همکاريو څخه مننه وکړه. هغه وویل چې د افغانستان خصوصي سکتور چمتو دی چې وچې او تازه میوې، زعفران، قیمتي او نیمه‌قیمتي ډبرې د آلمان بازارونو ته صادر کړي.
ښاغلي مهمند د افغانستان د نوي سوداګریز وضعیت په اړه هم معلومات ورکړل او یادونه یې وکړه چې د ټول هېواد امنیت، د اداري فساد له منځه وړل، او د کوکنارو صفر کښت د پانګونې لپاره مناسب چاپېریال رامنځته کړی دی.
نوموړي د افغانستان د سوداګرۍ اتاق او د آلمان د سوداګرۍ اتاق ترمنځ د اړیکو پر پیاوړتیا ټینګار وکړ او زیاته یې کړه چې د افغان سوداګرو یو پلاوی به د روان میلادي کال د اکتوبر په میاشت کې د دوسلدورف نړیوال نندارتون کې د ګډون او لیدنې لپاره آلمان ته سفر وکړي. هغه له آلماني سفیر څخه وغوښتل چې د دغه سفر د اسانتیا، لیدنو او همغږیو په برابرولو کې مرسته وکړي.
همداراز، ښاغلي مهمند د افغانستان د کشمشو د تولید او پروسس په اړه معلومات وړاندې کړل، وې ویل چې اوس دا کشمش د اروپايي معیارونو سره برابر دي، او له آلماني سفیر څخه یې وغوښتل چې د یاد محصول د صادراتو په برخه کې همکاري وکړي.
د لیدنې پر مهال، د آلمان د هوایي کارګو شرکت د معرفي موضوع هم مطرح شوه، چې د افغانستان د کرنیزو محصولاتو د هند بازارونو ته د لېږد لپاره وکارول شي.
په پای کې، ښاغلي رولف دیتر رینهارد د ټولو مطرح شویو موضوعاتو هرکلی وکړ او ډاډ یې ورکړ چې په یادو برخو کې به هر اړخیزه همکاري کوي. هغه چمتووالی وښود چې د افغانستان او آلمان د سوداګرۍ اتاقونو ترمنځ د ګډو ناستو زمینه د تاشکند او دوبۍ ښارونو کې هم برابره کړي.
 
 
 
 
 
سې‌شنبه، د ۱۴۰۴ د چنګاښ ۳۱مه
 
 

یاده ناسته چې د اتاق په مرکزي دفتر کې وشوه، په کې ښاغلي خیرالدین مایل احمديد مدیره پلاوي تجارتي مرستیال، شیرین آغا سخي د مدیره پلاوي مالي رئیس، انجنیر سید جاوید برهان د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس، خانجان الکوزی د مدیره پلاوي غړی او د افغان-پاک ګډ اتاق رئیس، ذکریا بریالی د مدیره پلاوي غړی، میرزمان پوپل د عامل پلاوي مالي او اداري سرپرست مرستیال، محمد انور عارفي د عامل پلاوي د پالیسۍ مرستیال، جان آقا نوید د عامه اړیکو آمر او جبران حکیمي د سوداګرۍ پراختیا آمر ګډون کړی و.
 
ښاغلي مایل احمدي، ښاغلي تي تي هیبار کاري ته ښه راغلاست وویلو او د اتاق د ۹۴ کلنو فعالیتونو، د ۲۸ ولایتونو او ۲ ولسوالیو لپاره د خدماتو وړاندې کولو په اړه معلومات ورکړل، او له ILO د همکارۍ مننه یې وکړه.
انجنیر سید جاوید برهان د اتاق او ILO ترمنځ د همکارۍ پر اهمیت خبرې وکړې او د اتاق له لوري د نړیوالو سازمانونو لپاره پر وړاندیز شویو طرحو یې ټینګار وکړ.
هغه زیاته کړه چې د اتاق مشرتابه غواړي د ILO پروګرامونه د اتاق په همکارۍ پلی شي.
ښاغلو شیرین آغا سخي او ذکریا بریالی هم د ناستې په اړه خپلې ګټورې څرګندونې وکړې.
ښاغلي میرزمان پوپل د اتاق د فعالیتونو، د صادراتو پروسې، د مبدأ سندونو، ملي او نړیوالو نندارتونونو، د هوایي دهلیز له لارې صادراتو، اروپايي اتحادیې ته صادرات، د اروپایي هیوادونو معیارونه، او د خصوصي سکتور لپاره د بېلابېلو خدمتونو په اړه مفصل معلومات وړاندې کړل.
ښاغلي تي تي له اتاق سره د دې لیدنې له امله خوښي وښوده او زیاته یې کړه چې له افغانستان سره د ماموریت له پیله یې غوښتل دا لیدنه ترسره شي.
هغه له اتاق مننه وکړه چې دا فرصت یې برابر کړ تر څو د ILO برنامې د اتاق له مشرتابه سره شریکې کړي.
هغه اتاق د ILO یو ښه او دوامدار شریک وباله او ژمنه یې وکړه چې د خصوصي سکتور وړاندیزونه به د نړیوالو سازمانونو، په ځانګړي ډول یوناما سره شریک او ملاتړ به ترې وشي، او همداراز د اروپايي هیوادونو ته د صادراتو پراخولو او د هوایي دهلیز پروګرام د ملاتړ لپاره به لازمې آسانتیاوې برابروي.
په پای کې، د ښاغلي خانجان الکوزي له خوا د خبرو جمع بندي وشوه او د اتاق او د کار نړیوال سازمان ترمنځ د یو تخنیکي کمیټې د جوړېدو، د همکاریو پراختیا او د ګډو پروژو د تطبیق لپاره ټینګار وشو.
 
 
 
 
 
پنجشنبه، د چنګاښ ٢٦مه، ۱۴۰۴
 
 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مشرتابه پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د ښاغلي خان محمد سرفراز باز د اتاق د مشرتابه پلاوي د دارالانشأ رئیس، په حضور کې د موبل او فرنیچر ټولنې له یو شمېر غړو سره وکتل او د دوی ستونزې یې واورېدې.
 
د موبل فرنیچر ټولنې مسؤلینو خپله لویه ستونزه د مالیې وزارت د عوایدو ریاست له خوا پر یاد سکتور د لوړو مالیاتو د وضعې موضوع یاده کړه او له اتاق څخه یې وغوښتل چې د یادې ستونزې د حل لپاره له اړوندو دولتي ادارو سره همغږي او جدي توجه وکړي.
ښاغلي مهمند، د موبل فرنیچر ټولنې غړو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د فرنیچر رول د هېواد د اقتصاد د ودې او د کار زمینې د برابرولو په برخه کې مهم وباله او دا یې یوه اصیل او پخوانۍ افغاني صنعت یاد کړ. نوموړي یادونه وکړه چې ډېر ژر به د خصوصي سکتور د ستونزو د مطرح کولو په موخه د حکومت له یو لوړپوړي پلاوي سره غونډه وشي، او له موبل فرنیچر ټولنې څخه یې وغوښتل چې خپلې ستونزې په واضحه توګه په یاده غونډه کې له دولتي چارواکو سره مطرح کړي.
ښاغلي مهمند، د کورنیو سوداګرو ترمنځ د ګډو پانګونو په پایله کې د موبل فرنیچر د یوې سترې تولیدي سهامي شرکت د جوړېدو پر اړتیا ټینګار وکړ او ډاډ یې ورکړ چې اتاق به له اړوندو حکومتي ادارو سره په همغږۍ، هغو سوداګرو ته چې غواړي په هېواد کې پانګونه وکړي، د ځمکې د برابرولو په برخه کې هر اړخیزه همکاري کوي.
د اتاق لومړي مرستیال، د موبل فرنیچر د تولیداتو د معرفي، د کورنیو پیرودونکو د جذب، او د بهرنۍ پانګونې د جلب لپاره، د فرنیچر د ځانګړو نندارتونونو جوړول ارزښتناک وباله، او له ټولنې یې وغوښتل چې خپلې ټولې ستونزې په لیکلي ډول اتاق ته وسپاري.
 
 
 
 
 
دوشنبه، د چنګاښ ۳۰مه، کال ۱۴۰۴
 
 

مقالات دیگر...