د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړیو هر یو ښاغلي خان جان الکوزي، ضیاءالدین اڅکزي او احمد ضیاء عظیمي شینوزاده او د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک د پاکستان لپاره افغان جنرال قونسل ښاغلي نجیب الله احمد زي سره د لیدنې په ترڅ کې د سوداګریزو، پانګه ایزو او ټرانزيټي ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي مهمند د پاکستان لپاره افغان جنرال قونسل ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د سوداګریزو، پانګه ایزو او ټرانزيټي ستونزو حلولو په برخه کې د نوموړي هڅې وستایلې او د ننګونو حلولو او ستونزو د له منځه وړلو په برخه کې يې د نوموړي د لا ډیر پام غوښتنه وکړه.
 
ښاغلي مهمند زیاته کړه چې سوداګر اوس هم پاکستان ته د خپلو سوداګریزو توکو صادرولو په برخه کې له یو لړ ستونزو سره لاس او ګریوان دي چې باید د حل مناسبې لارې چارې ورته ولټول شي.
 
ښاغلي مهمند ټینګار وکړ چې د پاکستان سره د افغانستان سوداګریزې اړیکې د بل هر هیواد په پرتله ډیرې دي، او دغه اړیکې چې په هر اندزه غښتلې شي، د دواړو هېوادونو په ګټه تمامیږي او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق غواړي د دې پیاوړي کولو لپاره د دواړو هیوادونو تر منځ سوداګرۍ ته د پام وړ وده ورکړي.
 
ښاغلي الکوزي وویل "افغان سوداګر اوس هم د کراچۍ، واګا او کویټه بندرونو کې د ترانزیت په برخه کې له جدي ستونزو سره مخ دي او باید دې برخې ته پاملرنه وشي.
ښاغلي الکوزي د خپلو خبرو په جریان کې زیاته کړه "سوداګر په کراچۍ، اسلام آباد او کویټه کې د افغانستان د سوداګریزو آتشو په تشو د مسلکي کسانو په ګمارنه کې د ځنډ څخه شکایت کوي او باید د سوداګرۍ د اسانتیا لپاره په دې برخه کې ګړندي ګاموته پورته کړی شي.
 
د ښاغلي الکوزي په باور، سیاسي اړیکې باید د دواړو هیوادونو تر منځ په سوداګریزو اړیکو منفي اغیزه ونه کړي؛ ځکه چې دا د دواړو هیوادونو سوداګري ټکنۍ کوي.
ښاغلي شینوزاده په پاکستان کې د یو شمیر درملیزو شرکتونو د سرغړونو په اړه شکایت وکړ او زیاته یې کړه چې د دوی د ژمنې سربیره، دوی افغان سوداګرو ته د ټیټ کیفیت لرونکي درمل وړاندې کوي او ددی کار مخه باید ونیول شي.
 
ښاغلي احمدزي وویل "موږ تل هڅه کړې چې افغان سوداګرو ته لازمې اسانتیاوې او سوداګریز فرصتونه رامنځته کړو او د ستونزو په حلولو کې یې هم ګړندي ګامونه پورته کړو."
ښاغلي احمدزي زیاته کړه "افغان سوداګر په افغانستان کې د امنیت د نشتوالي له امله په پاکستان کې پانګونه کوي خو که چیرې ګران هېواد افغانستان کې امنیت ټینګ شي، نو دوی ډیر لیواله دي چې بیرته هیواد ته راستانه او پانګونه وکړي."
 
ښاغلي احمدزي د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه ته ډاډ ورکړ چې د دې سازمان سره په نږدې همغږۍ کې به د افغان سوداګرو لپاره د لا زیاتو اسانتیاو برابرولو په برخه کې لازم ګامونه پورته کړي ترڅو په پاکستان، په ځانګړي توګه په پیښور کې افغان سوداګر د سوداګريزو، پانګه ایزو او ټرانزیټي برخو کې له ستونزو سره مخ شي نه.
 
د ناستې په پای کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه ښاغلی احمدزی د هغو خدمتونو له امله چې په دی برخه کې یې تردی دمه ترسره کړي دي وستایه.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګوې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند او د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال د موتر سایکل واردوونکو، پلورونکو، د بسته بندۍ فابریکو او د تخنیک ګرو اتحاديې غړیو سره د اتاق په مرکزي دفتر کې د لیدنې په ترڅ کې د دوی د شته ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
د موټرسایکل واردوونکو، پلورونکو، بسته بندۍ فابریکو او د تخنیک ګرانو اتحادیې رئیس او غړو د هغو ستونزو په اړه چې دوی ورسره لاس او ګریوان دي، خبرې وکړې او د اتاق د مشرتابه څخه یې وغوښتل چې ددوی ستونزې د اړونده دولتي چارواکو سره شریکې او د حل مناسبې لارې چارې ورته ولټوي. دوی د خپلو شکایتونو او نظرونو وړاندې کولو پرمهال وویل چې د دې سکتور سوداګريزې ستونزې د دوه میاشتو راهیسې دوام لري، په ځانګړي توګه د تیرې میاشتې په جریان کې، کله چې د هیواد امنیتي ارګانونو په بشپړ ډول د موټرسایکلونو کارول منع کړل. ټولې د بسته بندۍ هغه فابریکې او ورکشاپونه چې پدې برخه کې فعالیت کوي لوی زیان سره مخ شوي دي.
 
دوی زیاته کړه پداسې حال کې چې ددی برخې واردوونکي دولت ته مالیه ورکوي، او دوی د کارموندنې رامینځته کولو لپاره د دولت په هڅونه د موټرسایکل بسته بندۍ او اضافي پرزو فابریکې رامینځته کړي چې زرګونه خلک پکې په کار بوخت دي مګر د ډیر وخت راهیسې ددی کارکوونکو کارونه په ټپه دریدلي دي.
 
ښاغلي مهمند د ناستې ګډون کوونکو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د دوی څخه وغوښتل چې خپلې ستونزې په لیکلې بڼه د اتاق سره شریکې کړي، ترڅو اتاق ورته د قانوني لارو چارو څخه په ګټه اخیستنه د حل لارې ولټوي.
 
ښاغلي مهند ژمنه وکړه چې یادې ستونزې به د اړونده حکومتي چارواکو سره شریکې او د له منځه وړلو په برخه کې به يې خپلې هیڅ ډول مرستې ونه سپموي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطايي د افغانستان نندارتونونو شرکت له رئیس ښاغلي عزیزالله بارکزي سره یو تفاهملیک د افغاني محصولاتو نندارې ته د کیښودو په موخه لاسلیک او د کورنیو محصولاتو په زیاتوالي يې ټینګار وکړ.
 
ښاغلي عطایي ښاغلي بارکزي او د هغه همکارانو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ زیاته کړه " دا نندارتون چې ټاکل شوې د روان کال د اکتوبر میاشتې په دوهمه د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې د اتاق په همکارۍ جوړ شي، کولی شي چې سوداګرو ته د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو او کورنیو تولیداتو نندارې ته د کیښودو سبب شي."
 
ښاغلي عطايي د خپلو خبرو په اوږدو کې وویل " دغه نندارتون کې به د کورنیو محصولاتو معرفي کولو سربیره بهرني محصولات هم نندارې ته وړاندې شي، او دا نندارتون د سوداګرۍ لپاره سیال پیداکولو په برخه کې هم ګټور کیدی شي."
 
ښاغلي عطايي ټینګار وکړ چې د دې نندارتون په لاره اچول د کورنیو محصولاتو زیاتوالي لپاره یو ښه فرصت او موقع ده.
 
ښاغلي بارکزي د خصوصي سکتور د دوامداره ملاتړ سربیره، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د کړنو ستاینه وکړه او زیاته یې کړه چې دا د دوی لومړی ګډ نندارتون دی د اتاق سره او هیله یې څرګنده کړه چې د دی نندارتون په لاره اچولو سره به د خصوصي سکتور پام ځان ته راواړوي.

د پانګه اچونې اسانتیاوو واحد رئیس ښاغلي عطاء الله نصیب، د صنعت او سوداګرۍ معین سلیمان بن شاه، د عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطايې، د اتاقونو د فداسیون معاون ښاغلي خان جان الکوزي، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، حکومتي چارواکو او ډیر شمیر سوداګرو او پانګه اچوونکو د چهار شنبه په ورځ د کابل په انټر کانټیننټآل هوټل کې د خصوصي پانګه اچونې قانون په اړه د نظر راټولولو ورکشاپ کې ګډون او ویناوې وکړې.
 
ښاغلي عطايې د دی ناستې دایریدل د خصوصي سکتور لپاره خورا اړین بللو ترڅنګ، وویل " په اقتصادي، صنعتي او ډیری نورو برخو کې ډیری مخکښ هیوادونه د کورنیو پانګه ایزو فعالیتونو او د بهرنۍ پانګه اچوني راجلبولو ته اړمن دي او یو له لومړیتوبونو څخه ګڼل کیږي." هغه په مختلفو سکتورونو کې د موجوده پانګه ایزو فرصتونو یادونه وکړه کوم چې د پانګوونې راجلبولو په پروسه کې د ستونزو له امله ورو دي.
 
ښاغلي عطایي زیاته کړه: "تر هغه ځایه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هیواد خصوصي سکتور رښتیني استازي په توګه اړه لري، د لویو ننګونو سربیره د امنیت نشتون، ځمکې ته نه لاسرسی. د فساد پروړاندې مبارزه، د بریښنا رسولو ستونزه؛ ځینې تخنیکي، جوړښتي مسلې او یوه شفافه پالیسي شتون نه لرل چې د دوی د برخې لپاره کولی شي د موجوده پانګوونو په ساتنه کې سملاسي اغیزه ولري."
 
ښاغلي عطايې ټینګار وکړ چې د موجوده پانګه اچونې قانون کې باید مناسبې کړنلارې او سمونې رامنځته کړی شي ترڅو د هېواد څخه د پانګې د فرار مخنیوې وکړي.
 
ښاغلي خان جان الکوزي د اتاقونو د فداسیون معاون، د ولسمشر څخه د پانګونې په برخه کې د یو لړ اسانتیاو د برابرولو له امله مننه وکړه او د پانګه اچونې قانون په پروسې يې نیوکه وکړه، ځکه چې د مختلفو ادارو د مداخلې لامل کیدو سربیره دا دفترونه دا پروسه اوږدوي او ستونزې رامینځته کوي. هغه د مقرراتو بدلولو او د پانګه اچونې لپاره د زیاتو اسانتیاو رامینځته کولو باندې ټینګار وکړ.
 
ښاغلي خان محمد سر فراز باز د هیواد په پانګه اچونه کې د صرافانو رول اړین وباله او هغه په سوداګرۍ، پانګه اچونې او اقتصادي برخو کې د دولت د ملا تیر وباله. هغه د هیواد د دودیز طبیعت او د قوانینو د پیچلتیا له امله د هیواد د صرافانو په فعالیتونو کې شته ستونزو ته اشاره وکړه او د هیواد د اوسني وضعیت سره سم یې په قوانینو کې د اسانتیاو غوښتنه وکړه.
 
دې ورکشاپ کې د پورته یادو کسانو سربیره، د پانګه اچونې اسانتیاوو واحد رئیس ښاغلي عطاء الله نصیب، د صنعت او سوداګرۍ معین سلیمان بن شاه د پانګه اچونې قانون په ارزښت، په دی برخه کې د دوی د ادارو رول او د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو په اړه خبرې وکړې.
په پای کی سوداګرو او پانګوالو هم شته ستونزو او د پانګه اچونه په برخه کې د شتو ننګونو حلولو په اړه خپل نظرونه او وړاندیزونه څرګند کړل.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د صنعت او کسبګرو اتاقونو مدیر پلاوو د خامو توکو یو شمیر واردوونکو سره د لیدنې په ترڅ کې د هغوی د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.
 
ښاغلي مهمند ګډونوالو ته د ښه راغلاست ویلو ترڅنګ، د بندرونو وضعیت په اړه اندیښنه څرګنده کړه او ویې ویل چې جګړه باید په هیواد کې د خامو توکو بیې لوړېدو لامل نه شي؛ ځکه چې د خامو موادو د قیمت په لوړېدو سره، د هیواد اوسیدونکي زیانموي.
 
نوموړي زیاته کړه چې افغان حکومت او طالبان باید د هیواد په بندرونو کې د خامو موادو سوداګرو لپاره ستونزې رامینځته نه کړي ترڅو د هیواد اوسیدونکي د خامو موادو لوړې او ننګونو سره مخ نشي.
 
ښاغلي مهمند هيله څرګنده کړه چې د افغانستان خلک به وکولاى شي د يووالي او خواخوږۍ سره شته ستونزې هوارې کړي.
 
ښاغلي الکوزي د خامو موادو صادروونکو ستونزو په اړه اندیښنه څرګنده کړه او ویې ویل چې د هېواد په بندرونو کې نا امنۍ په کتو حکومت باید د خامو موادو ګمرکي محصول د دری میاشتو لپاره معاف کړي.
 
ښاغلي الکوزي دا هم وویل چې د خامو موادو سوداګر باید ژمنه وکړي چې دوی به د خامو موادو لکه: اوړو، غوړیو، بورې، چای او یو شمیر نورو توکو بیې نه لوړوي.
 
هغه په دې ناسته کې پر شته سوداګرو هم غږ وکړ چې د کورنیو تولیداتو د زیاتوالي په برخه کې ګړندي ګامونه پورته کړي ترڅو د هیواد اوسیدونکي د خامو موادو د کمښت له ستونزو سره مخ نشي.
 
د کسبګرو او صنعت اتاقونو مسؤلینو او د خامو موادو واردوونکو د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق څخه د لازمو آسانتیاوو رامنځته کولو په برخه کې مننه وکړه او د دری میاشتو لپاره د ګمرکي محصول معاف کولو په برخه کې يې د اتاق د دریځ ملاتړ وکړ.
 
دوی په بندرونو کې د اوسني وضعیت او د دوی د سوداګریزو توکو د بندیدو په اړه اندیښنه څرګنده کړه او په ښکېلو خواو یې غږ وکړ چې هیواد ته د خامو موادو واردوونکو لپاره ستونزې رامینځته نکړي ترڅو د هیواد اوسیدونکي له کومې ستونزې سره مخ نشي.
 
د غونډې په پای کې، موافقه وشوه چې د یادو ستونزو د له منځه وړلو په موخه د مالیې وزارت او نورو اړونده ارګانونو سره همغږي وشي او د حل مناسبې لارې چارې ورته ولټول شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک او د رخت سکتور یو شمیر سوداګرو په چین کې میشت افغان سوداګرو شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړی.
 
د رخت واردوونکو اتحاديې رئیس ښاغلي عبیدالله د هغو ۳۰۰ سوداګرو چې د چین سره کاروبار لري شتو ستونزو په اړه د خبرو کولو ترڅنګ، وویل "د چین له خوا د ویزو نه اجرا کول ددی سوداګرو د کاروبار د ودریدو، د دوی د کورنیو نا معلوم برخلیک او ډیرو نورو ستونزو سبب ګرځیدلی دی."
 
د نوموړي په وینا، هڅې تر دې دمه بریالۍ نه وې او ستونزې لاهم په خپل ځای پاتې دي. ښاغلي عبیدالله د اتاق د مشرتابه څخه د شتو ستونزو له منځه وړلو برخه کې د همکارۍ غوښتنه وکړه.
 
د اتحادیې رئیس د اتاق د مشرتابه څخه د دوی د ملاتړ او هڅو او همدارنګه د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت او چین سره د دوی د پرله پسې اړیکو له امله مننه وکړه.
 
ښاغلي مهمند د سوداګرو ستونزو اوریدو، تائید او داچې د چین حکومت له خوا دا موضوع په سیمه ایزه او نړیواله کچه د اجرا په درشل کې ده، وویل "یادې ستونزې ته د پای ټکي کیښودو په موخه د اتاق مشرتابه پلاوي تردی دمه ډیر ګامونه پورته کړي دي." په دی برخه کې يې د افغانستان د بهرنیو چارو وزیر ښاغلي اتمر، مرستیالانو او دیپلوماتیکو مسؤلینو سره دی ستونزې ته د حل لارې پیداکولو په موخه ډیرې اړیکې نیولي دي.
 
ښاغلي مهمند زیاته کړه چې دغه لړې دوام لري او دوی هڅه کوي چې د کورنیو چارو وزارت په همکارۍ سره یاده ستونزو له منځه ویسي.
 
دا چي د کورونا ویروس د ویزو د اجرا په برخه کې خنډ ونه ګرځي، ښاغلي مهمند دا مسله د عامې روغتیا له سرپرست وزیر ښاغلي وحید مجروح سره په تلیفوني خبرو کې شریکه کړه او له هغه یې وغوښتل چې د هغو سوداګرو لپاره چې چینایي ویزې ته اړتیا لري د واکسین بیړني تطبیق وکړي. ښاغلي مجروح د همکارۍ ژمنې کولو سربیره، په یاده برخه کې خپل پرسونل ته لازمې لارښوونې هم ورکړې.
 
ښاغلي مهمند په چین کې د میشتو افغان سوداګرو د ویزو ستونزو په اړه د بهرنیو چارو وزارت سیاسي معین سره د تلیفون له لارې خبرې وکړې او د دغه وزارت د همکارۍ غوښتنه یې وکړه، چې د دغه وزارت د مشرتابه لخوا هم د همکارۍ ژمنه ورته ورکړل شوه.
 
د غونډې په پای کې، دا پریکړه وشوه چې دا مسله به د بهرنیو چارو په وزارت کې د چین سفیر، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق چارواکو او سوداګرو په ګډون په جوړیدنکې غونډه کې مطرح او تر بحث لاندی ونیول شي.

مقالات دیگر...