د افغانستان د سوداگري او پانگي اچوني خوني مشرتابه او پاکستان د سوداګرۍ او صنايعو ګډى خونى مشرتابه نن د سه شنبى په ورځ په کابل کې د پاکستان سفير محترم منصور احمد خان سره وکتل.

 

ياده ناسته کى د ګډى خونى د مديره پلاوي سرپرست رئيس محمد يونس مومند او د ګډى خوني مشرتابه رٸيس محترم خان جان الکوزى، د ګډې خونى د مديره پلاوي غړي هر يو محترم خان محمد سرفراز او محترم ضياولدين اچکزۍ ، د يادى خونې سلاکار محترم ببرک اکبري او اجرايوي رٸيس محترم نقيب الله صافي ونډه واخيسته.

 

غونډه کى د افغانستان او پاکستان ترمنځ په اوږد مهاله او لنډ مهاله سوداګريزو اړيکو باندى بحث ترسره شو، همدارنګه په افغانستان کې د نوي نظام راتګ د دوه اړخيزه اقتصاد د پرمختګ لپاره ښه فرصت وګڼل شو.

ددى ترڅنګ د خصوصي سکتورونو د اړيکو د پياوړي کولو لپاره د ګډى خوني لخوا د سوداګرو پر تګ او راتګ باندى هم ټينګار وکړل شو.

 

سربيره پردى ځيني تخنيکى ستونزى لکه په تورخم او سپين بولدک کى د خالي کانتينرونو د معطل ستونزه، ټرکونو تګ او راتګ، تعرفوي خنډونه، د بانکونو ستونزى او داسى نور د بحث لاندى ونيول شول.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار، د اتاق د مدیره پلاوي پانګه ایز مرستیال ښاغلي سلطان محمد صافي، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي سید جاوید برهان، د عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطايې، او د مدیره پلاوي غړیو هر ښاغلي خان جان الکوزي او ښاغلي احمد ضیاء عظیمي شینوزاده د متحده ایالاتو جنرال قونسل ښاغلي پاتریک هورني سره د یوې آنلاین ناستې په ترڅ کې، د هېواد سوداګریز او اقتصادي وضعیت په اړه خبرې اترې وکړې.

 

ښاغلي احمدیار وویل، په دی نازکو شرایطو کې چې د هېواد سیاسي ثبات د اټکل وړ نه هم دی، د سمې هېوادونو سره سوداګرۍ ته باید لومړیتوب ورکړی شي. ځکه چې د سیمې او نړۍ سره سوداګري نه یواځې د اقتصادي پرمختیا بلکه د خلکو بنسټیزو اړتیاوو پوره کولو په برخه کې هم خورا اړینه ده. او نه باید د سیاسي او ډیپلوماټیکو اړیکو تر منفي اغیزو لاندی راشي.

 

ټولو ته څرګنده ده چې جنګ په ټرانزیټي لارو، اقتصادي او سوداګریزو زیرمو خورا ناوړه اغیزې لري، چې له بده مرغه زموږ ګران هېواد هم دغه ناوړه پدیده تجربه کړې ده.

 

د تیرو دوه لسیزو لاسته راوړنو، امنیت تامین او د سیاسي ثبات څخه د نړیوالې ټولنې ملاتړ د هېواد وګړو او خصوصي سکتور ته ډاډ ورکوي تر څو د هېواد خصوصي سکتور په ډیر خوندي چاپیریال کې خپلو کړنو ته دوام ورکړي.

 

ښاغلي الکوزي د چابهار بندر ارزښت په اړه د خبرو کولو ترڅنګ وویل " پاکستان له بده مرغه زموږ سوداګرۍ ته سیاسي بڼه ورکړې، او تیر کال افغانانو د ۷ میلیارده پاکستانۍ کلدارو په ارزښت پاکستاني لوري ته د دیمبریج او ځنډونې په توګه تادیه کړي دي. دوی تل زموږ د سوداګرۍ په وړاندی ستونزې رامنځته کړي خو د چابهار بندر يې یو ښه بدیل کیدای شي. مګر د امریکا متحده ایالات باید ددی بندر څخه وضع شوي تعزیرات لری کړي.

 

د غونډې په پای کې، د متحده ایالاتو په استازیتوب ښاغلي پیټریک ژمنه وکړه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق سره به په ګډه په اقتصادي او سوداګریزو پروژو کار کوي ترڅو موجوده ستونزې حل او د افغانستان د اقتصادي پرمختګ لامل شي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي خدماتو مرستیال ښاغلي نصیر احمد عرب، د مدیره پلاوي د دارالانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي غړیو هر یو خان جان الکوزي، ذکریا بریالي، ضیاءالدین اچکزي او سید پرویز سادات هوفیاني، د کابل سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال ښاغلي احمد شاه حکیمي او یو شمیر سوداګرو د کابل لپاره د اسلامي امارت د نظامي قطعې له مرستيال ښاغلي مولوي حجت الله ايوبي او د اسلامي امارت له امنيتي مسٶل ښاغلي مولوي عبدالحميد حماسي سره او د ارشاد او دعوت له نورو مسؤلینو سره د لیدنې په ترڅ کې د خصوصي سکتور د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه پلاوي د خصوصي سکتور د شتو ستونزو لکه: د ګمرکونو بندیدل، د سوداګرو او د هغوی د کورنیو د امنیت، د بانکونو بندیدل، د واده هوټلونو بندیدل، او په وارداتو او صادراتو کې د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې او د اسلامي امارت له مسؤلینو څخه يې په خورا درنښت هیله وکړه چې د یادو ستونزو د له منځه وړلو په برخه کې کوټلي ګامونه پورته کړي.

 

د اسلامي امارت مسؤلینو د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه او نورو سوداګرو ستونزو او وړاندیزونو اوریدلو وروسته ژمنه وکړه، چې د نوموړو ستونزو د له منځه وړلو په برخه کې به ژر تر ژره لازمې هڅې وکړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطایې، د مرکزي اتاق عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د مرکزي اتاق ډیپارټمنټونو آمرینو او د ولایتي اتاقونو آمرینو په دې ناسته کې په آنلاین ډول ګډون وکړ.

 

ښاغلي عطايې د ولایتونو او ولسوالیو اتاقونو څخه د هغو هڅو په تړاو مننه وکړه چې د دوی په ولایتونو کې د امنیتي ګواښونو شتون برسیره دوی د خصوصي سکتور فعالیتونو د ملاتړ په برخه کې ترسره کړي دي. نوموړي زیاته کړه "له بده مرغه د هېواد په یو شمیر ښارونو کې د تاوتریخوالي دوام د خصوصي سکتور فعالیتونو بندولو او کمولو ته لاره هواروي."

 

ښاغلي عطايې ددی ناستې د موخې او اړتیا څرګندونې ترڅنګ، وویل "دغه ناسته په دوه ډیرو اړینو موضوعاګانو راڅرخي چي عبارت دي له:"

۱. د اتاق د لوړو او ستراتیژیکو اهدافو ترلاسه کولو لپاره د دفتر تاسیساتو همغږي او تحرک رامینځته کول او د اتاق د موجوده تاسیساتو کې عصري پوهه او ټیکنالوژۍ په پام کې نیولو سره؛

د خصوصي سکتور لپاره د خدماتو رسولو ته وده ورکول.

 

۲. د ولایتي او ولسوالیو اتاقونو داخلي غوښتنواو ننګونو ته رسیدګي کول او همدارنګه د افغانستان سوداګرۍ او پانګونې اتاق سره په همغږۍ کې دا ننګونې حل کول.

ښاغلي هوتک او د تفتیش مسؤلینو خپلې اړوندې موضوعګانې مطرح او ګډونوالو ته وړاندې کړې.

 

د ولایتي اتاقونو عامل پلاوو آمرینو هغه فعالیتونه تشریح کړل چې دوی د مرکزي اتاق د ستراتیژۍ او پالیسۍ په تړاو ترسره کړي، او د موجوده ننګونو په تړاو یې خپل پلانونه او وړاندیزونه مطرح کړل.

 

ښاغلي عطايې د ولایتي اتاقونو آمرینو وړاندیزونو، ستونزو او نظرونو اوریدو وروسته، د ستونزو د له منځه وړلو او واندیزونو ته د رسیدګۍ په موخه لازمې لارښوونې وکړې.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک، د ننګرهار سوداګريز اتاق رئیس ښاغلي ګلمراد عرب، ډاکټر مخلص احمد او د ننګرهار سوداګریز اتاق د مدیره پلاوي یو شمیر غړیو او یو شمیر سوداګرو د ماليې وزارت ګمرکونو عوایدو معین ښاغلي عالم شاه ابراهیمي او د ګمرکونو له عمومي رئیس ښاغلي نصرالله دراني سره د لیدنې په ترڅ کې په ګمرکونو کې د شتو ستونزو په اړه خبرې اترې وکړې.

 

ښاغلي مهمند، د سوداګرو د ګمرکي ننګونو د له منځه وړلو په تړاو د مالیې وزارت له هڅو څخه مننه وکړه او د سوداګرو موجوده سوداګریزو او ګمرکي ننګونو د حل لپاره يې د مالیې وزارت په لا زیاتو هڅو ټینګار وکړ.

 

ښاغلي مهمند زیاته کړه "مرکز ته د ننګرهار د سوداګرو د مالیې دوسیو لیږل، د مالیې د پیسو په ورکړه کې ځنډ، د ننګرهار مستوفیت کې د اظهارنامو څیړنې برخه کې ستونزې، او د مالیې خدماتو نشتوالی د سوداګرو ترټولو جدي ستونزې دي او د له منځه وړلو په برخه کې يې باید کوټلي ګامونه پورته کړی شي."

 

ښاغلي مهمند د تازه سبزیجاتو او میوو سوداګرو د ګمرکي ستونزو یادونه هم وکړه او ویې ویل چې د مالیې وزارت باید د دې سوداګرو ستونزې حل کړي ترڅو د دوی صادراتي توکي پاکستان ته د صادرولو پرمهال خراب نشي.

 

ښاغلي ګلمراد عرب او نورو سوداګرو هم په ننګرهار ګمرک کې د خپلو ستونزو او پیچلي پروسیجرونو یادونه وکړه یې او د ګمرک له مسؤلینو څخه يې وغوښتل چې د دوی ستونزو ته د حل لارې چارې ولټوي.

 

ښاغلي نصرالله دراني، عالم شاه ابراهیمي او د مالیې وزارت نورو چارواکو د سوداګرو د ستونزو او د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د لومړي مرستیال وړاندیزونو اوریدلو وروسته، ژمنه وکړه چې دوی به دی ستونزو ته ژر تر ژره د پای ټکي کیږدي.

 

دوی اړونده ادارو ته لارښوونه وکړه چې د یادو ستونزو حل لپاره علمي ګامونه پورته کړي ترڅو تازه سبزیجات او میوې بهر ته د صادرولو پرمهال خراب نشي.

 

د ناستې په پای کې، ګډون کوونکو پریکړه وکړه چې د غونډې درېیم پړاو به د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق کې ترسره کوي ترڅو د ننګرهار سوداګرو ننګونې او د دوی ګمرکي ستونزې تر بحث لاندې ونیسي.