د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهند د افغانستان لپاره د ‏ترکيې له سفیر ښاغلي اوزهان آرتغرل د لیدنې په ترڅ کې د سوداګریزو اړیکو پراختیا، افغان سوداګرو ستونزو او ګډو ‏همکاریو په اړه خبرې اترې وکړی‎.‎
 
په دی لیدنه کې ښاغلي مهمند د ترکيې سفارت د بلل کیدو په تړاو مننه وکړه او د سوداګریزو اړیکو د پراختیا، په ځانګړي ‏توګه د هوايې دهلیزونو موضوع او ترکیې او اروپا ته د ترکیې له لارې د افغان محصولاتو صادرونې او همدارنګه د ‏تعلیم او پوهنتونونو په برخه کې د لازمې همغږۍ او آسانیتاوو د رامنځته کولو په تړاو د نوموړي سفارت د همکارۍ ‏غوښتنه وکړه. سربیره پردی هغه په خوست، پکتیا، پکتیکا او لوی ننګرهار ولایتونو کې د ویزو اخیستو ستونزې هم ذکر ‏کړې او د ترکیې له سفارت څخه یې وغوښتل چې په دې ولایتونو کې قونسلګري خدمات وړاندې کړي‎.‎
 
د افغانستان لپاره د ترکیې سفیر ښاغلي آرتغرل د افغانستان او ترکیې تر منځ تاریخي او اوږدمهاله اړیکې په یادولو سره د ‏دواړو هیوادونو ترمینځ د سوداګرۍ او اقتصادي اړیکو پر پراختیا ټینګار وکړ او د ښاغلي مومند د وړاندیزونو او افغان ‏سوداګرو ستونزو ته د حل لارو پیداکولو په برخه کې يې د خپلو هر ډول همکاریو ژمنه وکړه.‏

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار، په ولسي جرګه کې د فاریاب ولایت استازي ښاغلي ‏محمد رسول فاریابي د ټاکنو د خپلواک کمیسیو نوي رئیس ښاغلي اورنګ زیب، نوي مرستیال ښاغلي مولانا عبدالله، او د نوموړي ‏کمیسیون د نوي منشي ښاغلي مسافر سره د ټاکنو په کمیسیون کې ولیدل. ‏
 
لومړی د کمیسیون کاري پلانونه او د راتلونکو ټاکنو لپاره د عملیاتي پروسې اصلاحي تدابیر د ټاکنو د خپلواک کمیسیون ښاغلي رئیس ‏له خوا ښاغلي احمديار او ښاغلي فارابي ته بیان کړی شول او دوی يې هر کل وکړ. په ځانګړي ډول د بایومیټریک وسیلو په کارولو ‏او د بریښنایی پېژند پاڼو باندې د ډیر څه تاکید، او همدارنګه په سیسټم کې د رای ورکوونکو لیست تعدیل او د رای ورکوونکو نومونو ‏لیکل یوه هغه موضوع وه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ورته لیوالتیا څرګنده کړه. ‏
 
بیا ښاغلي توکل احمدیار ښاغلي اورنګزیب او ښاغلي عبدالله ته د نوو دندو مبارکۍ ویلو تر څنګ هغوی ته د هغوی د برنامو او ‏پروګرامونو په تړاو د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د پوره همکارۍ او ملاتړ ډاډ ورکړ.
 
ورپسې په ولسي جرګه کې د فاریاب ولایت استازي محمد رسول فاریابي د کمیسیون د مشرتابه نوي پلانونه او نوښتونه تایید او وستایل ‏او ژمنه یې وکړه چې د ټاکنو خپلواک کمیسیون ټول نوي پلانونه او نوښتونه به د ولسي جرګې له غړو سره شریک کړي.‏

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق او د خصوصي سکتور یو شمیر مختلفو اتحادیو او انجمنونو آسټرالیايې شرکت فورتسکیو ته د افغانستان د معدنونو د څیړنې او سروې ورکول، د هېواد په لوی لارو کې امنیتي ننګونې او په ملي ناستو کې د خصوصي سکتور د استازیو نه ګډون وغنده.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطایی معدنونه د هیواد ترټولو مهمه او ستراتیژیک سرچینه وبلله او د هېواد په ۱۷ ولایتونو کې د فورتیسکیو شرکت له خوا د معدنونو د څیړنې او سروی تړون يې وغنده او زیاته يې کړه چې دی کار د هېواد پانګه اچوونکو روحيې ته ډیره زیاته ضربه وارده کړی ده. هغه زیاته کړه چې د افغانستان خصوصي سکتور غړي د فورټسکو فیوچر سره د تړون شرایطو په اړه نور وضاحت غواړي، د شرکت تعقیب ریکارډ، د یاد تړون منصفانه کول، د اړوندو ارګانونو تصویب، د چاپیریال پلان سره موافقت، محلي احکام، د ټولنیز پرمختګ پلان او نور موضوعات چې د افغانستان د کانونو قانون کې ذکر شوي د دې شرکت لخوا چمتو شوي.

ښاغلي عطايې زیاته کړه چې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د هېواد ترټولو پخوانۍ اداره ده، چې د هېواد په اقتصادي او سوداګریزې ودې او پراختیا کې يې ارزښتناک خدمات وړاندې کړي دي او د خصوصي سکتور غړیو، اتحادیو، کوپراتیفونو او د خصوصي سکتور یو شمیر غړیو استازیتوب کوي. خو له بده مرغه په ډیرو اړینو موضوعاتو لکه د افغانستان د سولې مذاکراتو کې ورته ځانګړی ځای نه دی ورکړل شوی.

د ځمکني ټرانسپورټ رئیس ښاغلي طلا محمد اتمانزي وویل چې د ځمکني ټرانسپورټ له جدي ستونزو څخه یوه هم د عامه ګټو وزارت په تلو کې شته فساد دی. دغه تناژونه یا تلې په هر ټریلر کې ۱۵۰ ټنو څخه زیاته وزن بی له محصول کولو د هېواد په غرب کې بار کیږي او په نورو تلو کې د بډو په ورکولو سره پریښودل کیږي چې د سرکونو د تخریت سبب ګرځي. نوموړي ددی ستونزې د له منځه وړلو په برخه کې د ځمکني ټرانسپورټ د نوې لایحې تطبیقول اړین وبلل.
ښاغلي اتمانزي په لویو لارو په ځانګړي ډول د زابل په نورک پوسته کې د دولتي ټوپکوالو لخوا په غیرقانوني پیسې اخیستنې او همدارنګه د کابل ښار د لویې لارې ترافیکو او دروازو باندې غیر قانوني اخیستنې سختې نیوکې وکړې او زیاته یې کړه که حکومت د دوی د ستونزو د حل لپاره اقدام ونه کړي، د ځمکني ټرانسپورټ د همغږۍ شورا غړي به په مدني حرکتونو پیل وکړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند په کابل کې د چین د جمهوریت د تجارتي پلاوي رئیس ښاغلي وانګ سره د لیدنې په ترڅ کې د سوداګریزو اړیکو د پراختیا او په چین کې د افغان سوداګرو ستونزو په اړه خبرې وکړې.
 
ښاغلي مهمند د چین هېواد څخه د کرونا او نورو بشري مرستو په تړاو چې د افغانستان سره يې کړي دي د مننې تر څنګ، ددغه هېواد د سفارت له چارواکو څخه وغوښتل چې افغان سوداګرو ته د چین هېواد د ویزه په اخستلو کې لازمې آسانتیاوې رامنځته کړي. نوموړي وړاندیز وکړ چې په افغانستان کې د چین سفارت د جلغوزې سربیره، د نورو افغاني محصولاتو په ځانګړي توګه وچې میوې او درملیزو نباتاتو صادرونې ته لار هواره کړي.
 
په چین کې میشته افغان سوداګرو ته د ویزو د صادرولو او نورو افغاني صادراتو د ستونزې په اړه ، ښاغلي وانګ وویل: د چین سفارت د افغان سوداګرو لپاره د چینایي ویزو ترلاسه کولو لپاره یوه پروسه چمتو کړې چې سوداګر کولی شي د دې پروسې له مخې خپله فورمه ډکه او ویزه ترلاسه کړي.

 

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي محمد یونس مهمند، د اتاق د مدیره پلاوي غړي ښاغلي خان جان الکوزي او د عامل پلاوي مالي او اداري مرستیال ښاغلي میرویس هوتک د ځمکني ټرانسپورټ د پیوستون رئیس ښاغلي طلا محمد اتمانزي سره د لیدنې په ترڅ کې د هېواد په بندرونو او لویو لارو کې د ټرانسپورټ په وړاندی د شتو ستونزو او د له منځه وړلو په لارو چارو يې خبرې وکړی.

په دې ناسته کې ښاغلي محمد یونس مهمند د هیواد په بندرونو، په ځانګړي توګه د تورخم په بندر کې د ترانسپورټ ستونزې تایید کړې او ویې ویل چې اوس مهال د ځمکني ټرانسپورټ شرکتونو سوداګر او چارواکي له ستونزو سره مخ دي او د دوی ستونزې باید ژر تر ژره حل شي.

ښاغلي الکوزي ټینګار وکړ چې د پولیسو د پوستو رامینځته کول او په لویو لارو کې د موټر چلونکو څخه غیر قانوني پیسې اخیستنه  د اندیښنې وړ خبره ده، او د دې وضعیت دوام د ترانسپورټي شرکتونو په کاروبار ناوړه اغیزه کوي او د دوی د زړه ماتیدو سبب هم ګرځي. نوموړي پر حکومت غږ وکړ چې د دا ډول زورواکو مخه ونیسي او د ټرانسپورټي شرکتونو کار ته دوام ورکولو لپاره عملي ګامونه واخلي او دوی ته لا ډیرې اسانتیاوې برابرې کړي.

د ځمکني ټرانسپورټ د ملي اتحادیې رئیس هم د ټرانسپورتي شرکتونو او سوداګرو په سوداګرۍ کې غیر معمولي وضعیت باندې نیوکه وکړه او ویې ویل چې د حکومت لخوا د مالیې راټولولو یا د ځمکني ټرانسپورټ شرکتونو کار کولو مسودې ډیرې ستونزې رامینځته کړي. په دی مسوده کې باید کې ځمکني ټرانسپورټ او هغو سوداګرو لپاره چې د بهر څخه هېواد ته سوداګریز توکي واردوي لازمې آسانتیاوې رامنځته کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق مشرتابه ژمنه وکړه چې د ځمکني ټرانسپورټ سکتور سره یو ځای به د دوی ستونزو ته د پای ټکي کیښودلو په لور ګام پورته کړي.

د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې اتاق عمومي رئیس ښاغلي توکل احمدیار تر ریاست لاندی او د مدیره پلاوي لومړي مرستیال ښاغلي حاجي محمد یونس مهمند، د مدیره پلاوي سوداګریز مرستیال ښاغلي خیرالدین مایل احمدي، د مدیره پلاوي د دارلانشاء رئیس ښاغلي خان محمد سرفراز باز، د مدیره پلاوي مالي رئیس ښاغلي شیرین آغا سخي، د مدیره پلاوي د نړیوالو اړیکو رئیس ښاغلي انجنیرسید جاوید برهان، د اتاق د عامل پلاوي سرپرست رئیس ښاغلي شفیق الله عطايې په ګډون د اتاق د اجرائیه کمېټې څوارلسمه ناسته د مدیره پلاوي په کاري دفتر کې ترسره شوه.

په دی ناسته کې د اجنډا شاملې موضوعګانې د ښاغلي باز له لوري ګډونوالو ته وړاندې شوې او د اتاق د تشکیل، بودیجې، د بدخشان ولایتي اتاق ځمکې، د اتاقونو قانون او د اتاق د شته ستونزو او نورو وړاندیزونو په اړه د تفصیلي بحث څخه وروسته لازمې پریکړې ونیول شوی.

مقالات دیگر...